Schepen op merknaam
Boltjalk
- boeisel overal bijna even breed
- berghout niet meer op dekhoogte
- smal berghout
- smalle stuiten (niet breder dan 5 cm)
De Boltjalk benadert het uiterlijk van de Tjalk. Er zijn zeer fraaie exemplaren van gebouwd. Snel waren ze ook. Zo was na de oorlog het wedstrijdskûtsje van Sneek een Boltjalk. Van de Bollen zijn het de beste zeilers, al bleven ze hoofdzakelijk in de noordelijke provincies. Ze vervoerden alle soorten vracht en in de campagne aardappelen en bieten met als retourvracht vaak korries (residu van de aardappelen Graan konden de boltjalken meestal niet laden, omdat er vaak geen verzegeling aanwezig was.
‘s Zomers waren ze te vinden in het veen. Bijvoorbeeld met baggerturf onderweg naar Baflo, Winsum of Bedum. Ook werden er wel kolen gehaald in Delfzijl. De roef was altijd wel gezellig ingericht. Moeder kon het huishouden bijna zittend af. Overal kon ze gemakkelijk bij en in de roef waren veel kastjes en laatjes. Hele gezinnen werden erin grootgebracht, vaak met zeer veel kinderen.
Als bij alle kleine Groninger scheepjes was de ingang aan de rechterkant. Bij de Friese scheepjes zit de ingang in het midden, voor het helmhout, de plaats waar op de Groninger scheepjes de krab zit. Dit is een kikker die gesmeed is van plat-halfrond waarop de schoot kan worden belegd. Vòòr de krab zit het schootoog waaraan het onderste schootblok bevestigd wordt. Soms zit er, bij een korte giek tot aan de roef, een soort korte overloop op het voorschot van de roef.
Op het roefje vinden we verder nog de koekoek en het karakteristieke Groningse schoorsteentje met rechte flanken. Het bestaat uit twee delen. Het bovenste deel met de uitholling wordt wel gebruikt om de gestreken mast in te leggen. Voor de giek werd een giekstut gebruikt. Tijdens het zeilen haalden de schippers de bovenste helft van het schoorsteentje weg om de giek tijdens het gijpen voldoende ruimte te geven. Het onderste deel is ook wegneembaar en is op het roefdak bevestigd met behulp van twee spieën.