Groninger Tjalk

  • fors schip, 60 ... 100 ton
  • brede huidplaten in de kop
  • enigszins plomp
  • eenvoudig uiterlijk, weinig versiering
  • ingang roef aan stuurboord
  • hoekig schoorsteentje

Gingen de turftjalken alleen bij mooi weer ‘over zee’ naar Holland, de Groninger Tjalk werd voor de landelijke vaart gebruikt. Door zijn vorm kon en kan hij nog steeds veel dragen en bijna overal komen. De Groninger Tjalk is forse en zijn stoer aandoende schepen; soms enigszins plomp maar toch meestal met vloeiende lijnen.

Kenmerkend voor de Groningse scheepsbouw is het gebruik van brede huidplaten (soms tot bijna één meter breed) in voor- en achterschip. Hierdoor kon er goedkoper gebouwd worden dan bij het toepassen van smalle gangen. Ook op andere punten werd er eenvoudig gebouwd. Zo bestond het potdeksel vaak alleen uit een stuk hoekijzer.

Voor de Groninger schippers moest het sterk zijn en onverslijtbaar. Sier, dat ook niet goed bij het karakter van de Groninger schipper paste, werd weinig toegepast. De grootte van de tjalken varieerde nogal en lag tussen de 70 en 140 ton. De grotere Tjalken werden soms ook wel voor de kleine kustvaart gebruikt. Hiervoor moest men dan een zeebrief hebben. Deze werd, als het schip na aanpassingen aan de gestelde eisen voldeed, door de scheepvaartinspectie afgegeven. Deze inspecties werd erg precies uitgevoerd. Door de aanpassingen werd een Tjalk natuurlijk geen echte zeeschip. Er werd dan ook een zeebrief afgegeven voor een beperkte duur (1 jaar) en een vaak beperkt vaargebied (bijvoorbeeld naar Hamburg en de Oostzee).

De Groninger Tjalken waren getuigd met één mast, met een grootzeil met lange rechte gaffel, een fok en veelal een kluiver. Door de lange gaffel was er ook een lange top nodig en zodoende waren de Groninger schepen, de zogenaamde ‘langtoppers’, al van verre te herkennen.

De Groninger Tjalk week in dit opzicht af van de Friese schepen. De Friese schipper is wat meer op sier gesteld dan zijn Groninger collega. Diens Skûten en Skûtsjes hadden een relatief korte kromme gaffel, die een veel kortere top nodig had.

Bekijk het actuele aanbod ex-beroepsschepen

Jachten en Schepen in de verkoop, verkocht of uit de verkoop